8.300 sterfgevallen in Nederland dankzij alcohol

Hè, wat een akelige kop. Toch is dit de keiharde realiteit. In Nederland waren in 2019 naar schatting ruim 8.300 sterfgevallen mede toe te schrijven aan het gebruik van alcohol. Dat blijkt uit een zeer uitgebreide risicoanalyse in het kader van de Global Burden of Disease Study 2019 (GBD) door het Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) van de Universiteit van Washington.

Onlangs (oktober 2020) is in het gerenommeerde tijdschrift ‘The Lancet’ een zeer uitgebreide internationale studie gepresenteerd die de risicofactoren van ziekten, inclusief alcoholgebruik, voor 204 landen heeft geanalyseerd. Ook Nederland is in deze studie opgenomen wat betreft alcoholgebruik en de conclusie is dat er volgens deze studie in 2019 naar schatting in totaal ruim 8300 mensen in Nederland zijn gestorven, waarbij alcoholgebruik een rol heeft gespeeld.

Fors hoger aantal dan in eerdere schattingen

Het geschatte aantal van ruim 8.300 sterfgevallen in 2019 mede als gevolg van alcoholgebruik, ligt fors hoger dan een RIVM-schatting die eerder in 2017 werd gemaakt. Die kwam uit op zo’n 1.900 Nederlandse alcoholdoden van 20 jaar en ouder. De IHME-onderzoekers baseren zich op informatie uit de World Health Organization Mortality Database, waarbij voor Nederland gebruik wordt gemaakt van de doodsoorzakenstatistiek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Er is wel sprake van een andere indeling van doodsoorzaken.

Bijna 3.500 sterfgevallen als gevolg van kanker

De meeste sterfgevallen die volgens de GBD-onderzoekers mede aan alcohol toegeschreven kunnen worden, namelijk 3.494, betreffen kankers. Alcoholgebruik is bijvoorbeeld een belangrijke risicofactor voor darmkanker (1.140 sterfgevallen), slokdarmkanker (854 sterfgevallen) en borstkanker (604 sterfgevallen). Verder gaat het om kanker aan de lippen en mond, de keelholte, het strottenhoofd en de lever.

Ook andere doodsoorzaken

Alcoholgebruik is ook een risicofactor om te overlijden aan bepaalde hart- en vaatziekten, zoals hersenbloedingen en cardiomyopathie (1.340 sterfgevallen), en aan ziekten van de lever, zoals cirrose (1.303 sterfgevallen). Bovendien zijn er naar schatting zo’n 568 sterfgevallen als gevolg van met alcoholgebruik samenhangende longinfecties en tuberculose. Alcoholverslaving is verantwoordelijk voor 480 sterfgevallen. Tot slot is alcoholgebruik een risicofactor voor dodelijke ongevallen, bijvoorbeeld in het verkeer en door vallen, maar ook voor zelfverwonding, zelfdoding en geweld.

Vermeden sterfte

De onderzoekers hebben ook berekend hoeveel sterfte is vermeden als gevolg van alcoholgebruik. Zeer matig gebruik heeft volgens sommige studies bij bepaalde bevolkingsgroepen een licht beschermend effect op het krijgen van bepaalde ziekten en voorkomt dus sterfte. De vermeden sterfte door alcoholgebruik betrof in Nederland in 2019 volgens de GBD-onderzoekers zo’n 670 gevallen van coronaire hartziekten en zo’n 100 gevallen van diabetes.

Schrikken?

Best confronterend deze cijfers, nietwaar? Een gematigde drinker loopt niet direct gevaar. Maar een zware of overmatige drinker loopt wel degelijk risico. Benieuwd hoeveel je drinkt als je een zware, overmatige of excessieve drinker bent? Check het schema hieronder.

Denk jij nu: ‘Ik herken mezelf in een van de profielen van bovenstaand schema’; praat er met iemand over. Je huisarts bijvoorbeeld of een IkPas-coach. Bellen met de Alcohol Infolijn kan ook: 0900-1995. Weet dat je niet alleen bent.