De geschiedenis van de Alcoholwet

In juli 2021 kreeg Nederland een nieuwe Alcoholwet. Deze wet vervangt de huidige Drank- en Horecawet. De behoefte om het drinken van alcohol met behulp van wetgeving aan banden te leggen, is niet nieuw. Lees hier meer over de geschiedenis van alcohol en alcoholwetgeving in Nederland door de eeuwen heen. 

Jezelf te buiten gaan aan alcohol, het gebeurde al in de middeleeuwen. Toen tapten mensen bij jaarfeesten en kermissen al iets te enthousiast uit een bier- of wijnvaatje. Maar omdat het drinken beperkt bleef tot speciale gelegenheden, zorgde alcohol niet voor dagelijkse problemen. Zelfs toen het drinken van bier of wijn gewoner werd, was er dankzij het lage alcoholpercentage (2 tot 3%) weinig sprake van alcoholisme. Dit veranderde met de komst van sterke drank.

Alcohol als eeuwenoud copingmechanisme

Gedistilleerde drank werd eeuwen geleden alleen door apotheken verkocht, als medicijn. Dit veranderde vanaf de 16^e eeuw. Sterke dranken, vooral jenever, werden toen steeds populairder. Een ontwikkeling die hier veel invloed op had, was de industrialisatie. Machines maakten het produceren van drank makkelijker en goedkoper. Tegelijkertijd stegen de lonen en zochten veel fabrieksarbeiders afleiding van een deprimerend bestaan. Niet zo gek dus dat de verslavingsproblematiek explodeerde. Gemiddeld ging een vijfde deel van de loonstrook op aan alcohol. Veel gezinnen hadden moeite om rond te komen.

Drankwet 1881

Om de problemen met alcoholmisbruik aan te pakken, kreeg Nederland in 1881 haar eerste Drankwet. Deze wet omvatte alleen sterke drank. Bier en wijn mochten gewoon gekocht en gedronken worden, ook door jongeren onder de 16 jaar. De wet richtte zich vooral op handhaving van de openbare orde. Mensen voorlichten over alcohol of behoeden voor alcoholmisbruik, werd niet als taak van de overheid gezien.

Drankwet 1931

In de nieuwe Drankwet van 1931 kwam de volksgezondheid meer centraal te staan. Het aantal drankvergunningen werd beperkt, waardoor alcohol niet meer overal verkrijgbaar was. Ook kwam er een verbod op de verkoop van wijn of bier aan jongeren onder de 16. In de jaren daarna werd er een stuk minder gedronken in Nederland. Al had dit meer te maken met de twee Wereldoorlogen en de stijging van de grondstofprijzen. Drank werd simpelweg duurder, waardoor minder mensen het konden betalen.

Drank- en Horecawet van 1964

De Drank- en Horecawet stelde dat horecagelegenheden aan bepaalde voorwaarden moesten voldoen om een drankvergunning te krijgen. Ook werd het verkopen van sterke drank aan minderjarigen verboden.

Van 5 naar 10 liter alcohol per persoon

In de jaren 60 tot 2000 steeg het gemiddelde alcoholgebruik per persoon van 15 jaar en ouder van 5 naar ruim 10 liter pure alcohol per jaar. Mensen kregen meer te besteden, meer vrije tijd én het drinken van alcohol werd steeds meer als een normale sociale bezigheid gezien. Het stijgende drankgebruik zorgde voor groeiende gezondheids- en maatschappelijke problemen. Er werden stappen gezet om het alcoholgebruik, vooral onder jongeren, terug te dringen. Zo geldt sinds 2009 tussen 6.00 en 21.00 uur het verbod op alcoholreclame.

2013 tot nu: focus op jongeren

In het terugdringen van het gemiddelde alcoholgebruik, is de focus -ook in de wet- steeds meer op (de gezondheid van) jongeren komen te liggen. Zo is de leeftijd waarop jongeren mogen drinken, opgetrokken naar 18 jaar. Verstrekkers van alcohol moeten controleren of jongeren voldoen aan de minimale alcoholleeftijd en gemeenten moeten vastleggen hoe ze willen handhaven op het schenken van alcohol aan jongeren onder de 18.

2021: de Alcoholwet  

De nieuwe Alcoholwet vervangt per 1 juli 2021 de Drank- en Horecawet. Belangrijke veranderingen die deze wet met zich meebrengt, zijn:

• Meerderjarigen die in horecagelegenheden alcohol voor minderjarigen kopen, riskeren een boete.
• Controle op de leeftijdsgrens bij het afleveren van online bestelde drank aan huis.
• Maximaal 25% korting op alcohol.

Bron: Trimbos.nl, hier vind je het uitgebreide historische overzicht.