Alcoholfabels en andere verzinsels

Er komen in de media heel wat berichten rondom alcohol voorbij. Soms is zo’n bericht complete onzin, maar willen we het wel graag geloven. In dit artikel geeft Rob Bovens, onderzoeksleider bij onderzoeksinstituut Tranzo van Tilburg University, uitleg bij hardnekkige fabels, die we maar niet lijken kwijt te raken.

Waarom we sommige positieve berichtgeving rondom alcohol (in veel gevallen fabels) toch geloven, heeft te maken met het feit dat mensen graag wíllen drinken. Denk maar bijvoorbeeld aan dat rode wijntje dat goed zou zijn voor hart en bloedvaten. Kletspraat dus,  maar wel praat die wordt onthouden. Bij een dergelijk goed-nieuws-over-alcohol-bericht ontbreekt het vaak aan de nuances van wetenschappelijk onderzoek.

Fabel: Eén glaasje wijn per dag is beter voor je gezondheid dan niet drinken

“Dit wordt vaak gezegd op basis van misschien wel het meest geciteerde onderzoek over alcohol en gezondheid van Paul Ronksley van de universiteit van Calgary uit 2011. Maar dit onderzoek klopte niet. Ten eerste golden de uitkomsten alleen voor een heel beperkte groep deelnemers: mannen van 40 tot 50 jaar en vrouwen direct na de menopauze, die bovendien nog heel gezond aten. En belangrijker: bij de controlegroep – dus de mensen die niet dronken – bleken veel ex-alcoholverslaafden te zitten. Zij dronken weliswaar niet meer, maar leefden nog ongezond, hadden ongezond geleefd of hadden medicatie waarbij je niet mag drinken. Dat vertekende het beeld.”

Fabel: Alcohol is goed voor hart- en bloedvaten

“Vroeger werd gezegd dat een geringe hoeveelheid alcohol goed zou zijn, maar recenter onderzoek toont aan dat deze stelling niet langer houdbaar is. Veel alcohol drinken kan aanleiding geven tot hoge bloeddruk, wat het risico op een hartinfarct sterk doet toenemen en het verhoogt verder de kans op hartritmestoornissen.”

Fabel: Als je overdag een glaasje neemt, heb je een alcoholprobleem

“Niet per definitie, maar het ligt wel genuanceerder. Waar het om gaat is: welke rol speelt alcohol in je leven? Wat doet alcohol met je? Heb je het nodig om te ontspannen na een drukke dag? Als je dwangmatig elke middag naar de koelkast loopt om een biertje te pakken of een glas wijn in te schenken – dan kun je jezelf afvragen waarom je dat doet.” 

Fabel / Feit (onbeslist): Drank maakt je dement

“De wetenschap zegt dat weinig drank beschermt tegen dementie en dat overmatig drankgebruik juist een schadelijke werking heeft. Maar het laatste woord is er nog niet over gezegd. De combinatie dementie en drank is in ieder geval geen goede combinatie. Als mensen die dementeren één borreltje nemen, vergeten ze dat ze kort ervoor ook al een borreltje hebben genomen, en erna opnieuw. Maar of mensen ook dement wórden van drank, daarover zijn de meningen verdeeld.”

Fabel: Alcohol stimuleert een goed seksleven

“Misschien wekt alcohol het lustgevoel op, omdat je losser wordt. Maar in principe presteer je slechter in bed met alcohol op.”

Fabel: Mannen kunnen moeilijker hun borreltje laten staan dan vrouwen

“Uit ons onderzoek blijkt dat vrouwen het lastiger vinden om te minderen dan mannen. Waarom? Het gaat hier opnieuw om de functie die alcohol in hun leven speelt. Bij vrouwen is alcohol meer geïntegreerd in het dagelijks leven; een wijntje ‘hoort’ bij gezelligheid en sociale dingen doen. Tijdens het koken, lunchen met vriendinnen: het zijn dingen die je toch al doet. Bij mannen werkt dat vaak anders; ze drinken meestal bij gebeurtenissen die er niet altijd of elke dag zijn, zoals bij het voetbalkijken*.”

*Bovenstaande geldt uiteraard niet voor iedere man of vrouw. Dit is wat naar voren komt uit ons onderzoek.

Bron: www.gezondheidsnet.nl / Interview: Marieke van Twillert