Jij stopt met alcohol, maar je kind begint net
Heb jij besloten een tijdlang even helemaal te stoppen met het drinken van alcohol, begint je (bijna) jongvolwassen zoon of dochter het spul juist net te ontdekken. Hoe ga je hiermee om? Zeg je rigoureus ‘nee’ tot je kind 18 is? En wat doe je dan zodra je kind wél de leeftijd bereikt waarop het alcohol mag bestellen in de kroeg?
Onderzoek uit 2019 onder scholieren in het basis- en voortgezet onderwijs toont aan dat zo’n 30% van de jongeren tussen de 12 en 16 jaar wel eens alcohol drinkt. Bij jongeren tussen de 16 en 20 jaar is dit ruim 78%. Hiervan kan 11% zelfs worden bestempeld als ‘zware drinker’. Jongens zijn zware drinkers wanneer ze minstens één keer per week zes of meer glazen alcohol drinken op een dag. Voor meisjes geldt vier glazen alcohol drinken op een dag als zwaar drankgebruik (bron: nji.nl).
Deze cijfers laten zien dat de kans dat je puber of jongvolwassen kind in aanraking komt met alcohol, best groot is. Hoe ga je hier als ouder mee om en heeft jouw eigen drinkgedrag invloed op je kind?
Onder de 18 jaar: NIX, noppes, nada
Uit onderzoek blijkt dat jongeren vooral in het weekend drinken. De meesten krijgen hun eerste glas alcohol thuis aangeboden. Ouders doen dit onder het mom van ‘dan heb ik er zelf nog zicht op’. Toch werkt dit niet in de praktijk. Je puber leeft dan namelijk in de veronderstelling dat jij drinken -binnen- of buitenshuis- oké vindt. Het advies is om het drinken van alcohol tot je kind tenminste achttien jaar is, uit te stellen. Duidelijke afspraken, zoals geen alcohol (ook niet thuis) tot je kind 18 jaar is, werken het beste.
Jouw invloed op je 18-jarige
De meest effectieve strategie tot 18 jaar is dus helder. Maar wat als je 17-jarige zich hier gewoon niet aan houdt, of als je kind 18, 19 of 20 is? Is helemaal niet drinken geen optie, dan blijft met je kind praten over alcohol de beste tactiek. Veel ouders laten het stellen van regels over alcohol los zodra hun kind achttien jaar of ouder is. En dat terwijl je als ouder meer invloed hebt op het drinkgedrag van je puber of jongvolwassen kind, dan jij misschien denkt.
Onderzoek naar het drinkgedrag onder jongeren, laat zien dat veel pubers en jongvolwassenen aangeven wel degelijk rekening te houden met grenzen die hun ouders stellen. Al worden deze wel eens overschreden, de kans op excessief drinken blijkt een stuk kleiner bij duidelijke afspraken en bij een helder beeld van wat jij als ouder op alcoholvlak goed- of afkeurt.
Bron: ‘Zien drinken doet drinken’ van Trimbos
Blijf erover praten
Af en toe het onderwerp ‘alcohol’ op tafel gooien, werkt dus. Ook bij je 18-jarige. Let hierbij wel op hóé je met elkaar praat. Neem de tijd, bedenk goed wat je je kind wil meegeven over alcohol en neem de inbreng van je kind serieus. Vaak speelt sociale groepsdruk een rol in het drinkgedrag van jongeren. Zoek samen naar oplossingen om bingedrinken te voorkomen. Spreek bijvoorbeeld af hoeveel drankjes je kind drinkt, kies samen een stopmoment, en bespreek tips zoals: drink langzaam, pak een glas fris tussendoor, ga meer dansen of bedenk samen een goed excuus om niet te hoeven drinken. Maak afspraken en gaat het een keer mis? Bespreek dan samen waarom het misging en wat je kind hiervan kan leren voor een volgende keer.
Goede voorbeeld
Je kind blijft, ook wanneer het ouder is, kijken naar wat jij doet. Daarom is zelf een drinkpauze inlassen juist nu een goed idee. Het ‘goede voorbeeld geven’ was in 2019 voor 40 procent van de deelnemers zelfs een van de redenen om mee te doen aan IkPas. Achteraf merkte 42% daadwerkelijk dat zelf (tijdelijk) niet drinken, helpt om je kind bewuster met alcohol om te laten gaan. Je kind ziet zo dat alcohol drinken niet vanzelfsprekend is, maar een keuze. Drink je straks wel weer graag een glas alcohol, probeer dit dan zo min mogelijk te doen in het bijzijn van je kind.
In vergelijking met leeftijdsgenoten in Europa, zijn Nederlandse jongeren nog steeds stevige drinkers. Zo blijkt uit recente cijfers van Europees onderzoek naar alcohol en drugs onder jongeren. Nederlandse jongeren scoren redelijk als het gaat om het aantal keer dat ze alcohol drinken per maand (met 6,5 keer per maand plek 13 van de 35 deelnemende landen). Maar wordt er gekeken naar de hoeveelheid alcohol die jongeren per keer drinken, dan staan ze met gemiddeld 6,6 cl pure alcohol op een derde plaats. Alleen Deense (8,8) en Noorse (6,7) jongeren scoren hier hoger (bron: Trimbos Instituut).