Niet lekker in je vel? Praten helpt, drinken niet.

De een drinkt alcohol omdat hij ‘het verdiend heeft’ of omdat het ‘erbij hoort’, terwijl een ander niet wil voelen wat hij voelt. Er zijn veel redenen te bedenken waarom mensen (te veel) alcohol drinken. Als sociaalpsychiatrisch verpleegkundige ziet en spreekt Marcel Roos allerlei soorten mensen, waarbij sprake is van een overmatig alcoholgebruik.

‘Er vroeg bij zijn is belangrijk in het geval van dagelijks alcoholgebruik’

Van de gemiddeld 1000 patiënten die Marcel per jaar in consult ziet, is zo’n 30 procent een dagelijkse drinker. Marcel is sociaalpsychiatrisch verpleegkundige (SPV, red.) en wordt er tijdig bij geroepen, wanneer ziekenhuiscollega’s een alcoholprobleem vermoeden of als er een alcoholprobleem is. Deze ‘vroegsignalering’ is erg belangrijk, geeft Marcel aan. “Hoe sneller mijn collega’s in de gaten hebben dat er sprake is van een alcoholprobleem, hoe beter. We proberen de patiënt zo snel mogelijk te zien. Dit om in eerste instantie de problematiek in kaart te brengen, onttrekking en of een alcoholdelier te voorkomen. Tevens gaan we met de patiënt in gesprek en met behulp van motiverende gespreksvoering stellen we vast of de patiënt open staat voor stoppen of minderen met alcohol.”

Vooraf screenen

Het consulententeam psychiatrie is te vergelijken met de crisisdienst, maar dan in het ziekenhuis. “Niet alleen de spoedgevallen krijgen wij te zien”, vertelt Marcel. Ook de POS (pre-operatieve screening, red.), roept onze hulp in wanneer nodig.

Patiënten die voor een operatie staan, vullen bij de POS een formulier in, waarin onder andere gevraagd wordt naar hun alcoholgebruik. Als je een reguliere alcoholgebruiker bent en je mag als patiënt een dag of een paar dagen niet drinken, dan kun je te maken krijgen met -ernstige- onttrekkingsverschijnselen. Om letsel door onttrekkingsverschijnselen te voorkomen, is het soms nodig om onder andere medicatie voor te schrijven..”

Alcohol doet niet aan rangen en standen

Als SPV kom je binnen het JBZ overal. Soms is dat de Spoedeisende Hulp, dan weer de MDL- afdeling. Marcel: “De mensen met een stoornis in alcoholgebruik zijn niet in één persoon te vangen. We zien (kwetsbare) mensen met een alcoholprobleem van alle rangen en standen. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van de probleemdrinkers hoogopgeleid is, terwijl de meeste mensen daar een ander beeld bij hebben. Sommigen mensen zijn gevoelig voor middelengebruik of hebben in hun jeugd slecht voorbeeldgedrag gehad. Anderen zijn gaan drinken ten gevolge van een trauma. Wat ook een rol speelt, is dat alcoholgebruik in veel situaties sociaal geaccepteerd is. Alcohol kan om diverse redenen een verkeerde ‘coping strategie’ zijn (de manier hoe je met moeilijke, stressvolle situaties omgaat; zowel emotioneel als met je gedrag, red).

Hulp zoeken

Dat het dagelijks gebruik van alcohol je zorgen doen laten verdwijnen of je problemen oplossen, is in geen geval waar. “Als je in de put zit, heel erg verdrietig bent of zo gefrustreerd bent dat het je functioneren belemmert, dan moet je hulp zoeken”, benadrukt Marcel. “Beginnen met erover praten is een goed begin. Dit doe je met een vertrouwenspersoon zoals een huisarts of de praktijkondersteuner. Vanuit hier kun je doorverwezen worden naar specialistische hulp.”