Toxicoloog vertelt: zo ontstaat de kater

Onze zuiderburen bogen zich over deze vraag en gingen in gesprek met Jan Tytgat, toxicoloog en professor bij de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen aan de KU Leuven. Hij vertelt in deze uitzending meer over het ontgiftingsproces, acetaldehyde, de vochtbalans en de slaapcyclus. 

Slap en hoofdpijn door vochtverlies

De belangrijkste boosdoener achter een kater is vochtverlies, ook wel nadorst genoemd. Alcohol moedigt je nieren aan om extra vocht uit te scheiden. Hierdoor moet je vaker plassen en droogt je lichaam uit. Het vochtverlies zorgt ervoor dat je je slap en moe voelt, en veroorzaakt een droge mond. Verder zorgt uitdroging ervoor dat het vocht dat zich tussen je hersenen en schedel bevindt, verdwijnt. Met als gevolg dat je hersenen tegen je schedel ‘botsen’, en dat is nogal pijnlijk.

Hoofdpijn van acetaldehyde

Een andere oorzaak van je hoofdpijn en een trillerig gevoel the day after, is ‘aceetaldehyde’. Deze giftige stof ontstaat tijdens de afbraak van alcohol. Je lichaam probeert ook deze stof zo snel mogelijk af te breken. Heb je flinke hoofdpijn en moeite om je glas water recht te houden? Dan zijn dit twee aanwijzingen dat nog niet alle aceeltaldehyde is weggewerkt.

Moe van de slechte nacht

De slaapcyclus

De slaapcyclus werkt als volgt: de slaap bestaat uit droomslaap (REM-slaap) en gewone, diepe slaap (NREM-slaap). Tijdens de nacht doorloopt ons lichaam een aantal keren per nacht de cyclus. Je lichaam begint bij de NREM-slaap, om vervolgens over te gaan naar de REM-slaap en weer terug te gaan naar de NREM-slaap. Een slaapcyclus duurt ongeveer 90 minuten. Het drinken van alcohol voor het slapen, zorgt ervoor dat de diepe slaap toeneemt en de hoeveelheid droomslaap vermindert.

Verkeerde volgorde

Ook heeft het drinken van alcohol effect op de volgorde van je slaapcyclus. Alcohol zorgt ervoor dat de eerste diepe slaap (REM-slaap) naar voren wordt gehaald. Dit betekent dat je eerder droomt en de hersenen sneller alle informatie en indrukken van die dag moeten verwerken. Het tweede deel van de nacht vindt de REM-slaap veel later plaats, waardoor de hersenen overbelast raken. Doordat de diepe slaap niet evenredig plaatsvindt, treden er slaapproblemen op. Zoals slaapwandelen, praten in je slaap en slaapapneu. Daarnaast is er een verhoogde kans op heftige dromen of nachtmerries.

Benieuwd wat toxicoloog en professor Jan Tytgat nog meer te vertellen heeft over het ontstaan van de kater? Beluister de hele uitzending hier.